Мэбля сваімі рукамі

Смеем выказаць здагадку, што ў дадзены момант Вы сядзіце перад маніторам уласнага ПК. На крэсле. Не важна, "звычайны" гэта крэсла ідзі "офісны" альбо нават распрацаваны адмыслова для кіраўніка. Гэта звыклае нам сёння месца для сядзення. Штодзённая мэбля, якая прысутнічае і ў халасцяцкай кватэры, і ў бацькоў, і ў сяброў, абцяжараных сямействам, на дачы, у кемпінзе, на працы - усюды.

Мы, вядома,  можам сабе дазволіць злёгку "развесці" раскоша сучаснай эрганомікі, дзе-небудзь на пікніку пасеўшы на пенек і расставіўшы напоі на зямлі, а шашлыкі, абклаўшы на плоскім каменьчыку. Або паспяваць песні, седзячы рядком на бярвенцы. Пянькі, бярвёны, камяні -  гэта, уласна, і ёсць правобраз мэблі першапачатковай, якой карысталіся нашы далёкія-далёкія продкі. Аднак бо, пагодзіцеся, на крэсле-то як-то яно звыклей.

А бо ў стародревние часы пасесці на крэсла было найвялікшым прывілеем, якой карыстацца маглі толькі асобы, у чыіх жылах цякла "блакітная кроў", - каралі, цары і іншыя вялікія, ім падобныя. Да прыкладу, нямецкі гісторык XVII стагоддзі Олеарий апісваў, як за рускім царом-бацечкам Міхасём Фёдаравічам насілі падчас урачыстага вынахаду чырвонае крэсла - каб не забываўся народзец, з кім мае гонар мець зносіны. Бо крэсла тады лічыўся практычна ТРОНАМ. Ды і на самай справе, чым трон адрозніваецца ад крэсла: па ісце, ён такі жа, толькі  цалкам эксклюзіўнай працы.

І яго наяўнасць шматлікае казала аб прывілеях стуловладельца. Асабліва ў Расеі. Бо папярэднікаў крэсла - міні-краму або зэдлік насілі і за прадстаўніком улады ў старажытным Рыме. Служка ішоў за курулом з "паходным" сядзеннем, якое пры неабходнасці ставілася на зямлю, курул сядзеў на яго і судзіў людзей, якія звярталіся да яго з прэтэнзіямі.

Можна прадставіць, вядома, як за рымлянінам з важнай выправай цягаецца парачка мускулістых рабоў з шырокай крамай, дзе ён лёгка ўзляжа, вып'е кубак-іншы разведзенага па тагачасным звычаі віна і пачне чытаць мараль якія правініліся грамадзянам. Але менавіта крэсла абавязваў сядзець у вызначанай, аскетично-разумовай  паставе, мелай да прыняцця адказных рашэнняў. 

У нас усё рабілася па-іншаму. Саноўнікі чакалі прыходу просьбітаў, седзячы альбо хаты, альбо ў присутственных месцах, дзе месца для сядзення приготовлялось загадзя. Бо мэбля на Русі з'яўлялася часткай хаты, і была нерухомая. І толькі вельмі важныя спадары маглі дазволіць сабе замовіць перасоўныя прадметы хатняга становішча.

Але нават каралеўскіх кровей асобы не заўсёды садзіліся на крэсла, аддаючы перавагу ў адзіночку адпачываць, большай часткай, на краме. Дарэчы, менавіта на крамах выседжвалі пакладзены час і думскія баяры пры цару, на крамах туліліся службоўцы рангам мяльчэй, на іх жа, крамах, трапезнічалі ўсё - ад шляхты да сялян улучна. Крамы славіліся хадавым і часта раскупаемым таварам, тады як крэслы - таварам адзінкавым, асаблівым. У Еўропе яны даволі хутка эвалюцыянавалі, у параўнанні з Расеяй.

"Сядзячыя месцы" памякчаліся, да іх прыладжвалі мяккія спінкі і падлакотнікі, паступова ператвараючы іх у правобразы сучасных канап і крэслаў. Аднак крэслы і нават зэдлікі заставаліся прывілеем шляхты, набліжаных да трона. Кароль, як правіла, сядзеў на прыёмах на троне, і толькі некаторым, асоба якія праславіліся перад ім, прысуджалася права сядзець на зэдліку ў яго прысутнасці.

У нашы дні мэбля, зразумела, зведала ашаламляльныя змены. Мала таго, што яна перастала быць аб'ектам гонару і зайздрасці, стаўшы радавым прадметам ужытку. Сёння выраб мэблі не толькі даказвае мастацкі густ майстра, але і веданне сучасных навук аб выгодзе: тая жа эрганоміка, напрыклад. І патрабаванні да ўсіх рэчаў у жыллё сягоння прад'яўляюцца, зыходзячы з іх камфортнасці, якасці выраба і абавязкова каб яшчэ і вока цешылі сваёй арыгінальнасцю. Але, нягледзячы на ўсё гэта, мэбля не заўсёды бывае досыць зручная. Нават дарагая, што асабліва крыўдна.

І вось тады, сапхнуўшыся з узорамі непрымальнай ва ўжытку мэблі, наведвае жаданне змайстраваць прадметы хатняга становішча ўласнымі рукамі. Мабыць, тут спрацоўвае інстынкт: "мая хата - мая крэпасць, ён павінен быць утульным".

Для некаторых аматараў зрабіць рэчы сваімі рукамі немалую ролю гуляе эксклюзіўнасць  атрымоўванага ў выніку прадмета. Іншыя проста жадаюць трохі зэканоміць для хатняга бюджэту, выдаткаваўшыся толькі на фурнітуру і "паўфабрыкаты": ДСП, фанеру і аздабленне.

Аднак пры гэтым не трэба забываць, што тут-то не варта матэрыяльна абмяжоўваць сябе, бо немалая частка грошай ужо засталася ў бюджэце, а ўласныя запыты і жаданні ўсё жа варта паважаць, каб у канчатковым выніку атрымалася менавіта тая самая мадэль, якая задумлялася першапачаткова. Хоць бы для таго, каб не памерла, затаптанае ў зародку жаданне майстраваць нешта асаблівае.

Не абмяжоўвайце сябе ў выбары матэрыялаў, сёння на рынку будаўнічых матэрыялаў ёсць усё, што патрабуецца для прафесійнага выраба рэчаў з дрэва, бездакорнай якасці фурнітура, аздобныя матэрыялы, прылады і абсталяванне. Калі прадавец, пазнаўшы аб вашым жаданні набыць нешта, пачынае запэўніваць вас, што запытаная мадэль адсутнічае ў продажы практычна паўсюль - не верце. Вы маеце права і магчымасць покапризничать. Пашукайце ў іншых месцах - шуканае абавязкова выявіцца.

Аднак перш чым прыступіць да выраба мэблі ўласнымі рукамі неабходна распачаць некаторыя крокі, якія дазволяць вызначыцца, ці настолькі важны менавіта гэты крок - вырабіць самому. Іншы раз прасцей, даступней, хутчэй і… танней зазірнуць у краму, абраць і купіць мэблю, чым тыднямі даводзіць да істэрыкі ўсю сям'ю, і ў выніку нічога не атрымаць, акрамя патрачаных грошай, часу і нерваў.

Існуе некалькі паважлівых чыннікаў для таго, каб пачаць рабіць гэта. Першая і галоўная - жаданне стварыць рэч самастойна, укласці ў яе душу, атрымаць адзінкавы тавар, эксклюзіў, на які прыемна будзе глядзець і паказваць гасцям: вось гэта зрабіў я сам. Другое - жадаецца зэканоміць, бо грошай у сямейным бюджэце не так ужо і шмат, каб купляць добрую, жаданую рэч. І да таго ж, тое, што прапаноўваецца ў крамах зусім не адказвае вашым запытам.

Калі выкананыя гэтыя ўмовы - значыць, вам сапраўды варта накрэсліць макет меркаванага прадмета хатняга становішча, прадумаць, з якіх матэрыялаў вы мяркуеце яго збіраць, і - прыступайце да справы!

А мы вам дапаможам.